Boże Narodzenie w Danii to czas pełen ciepła, tradycji i rodzinnej atmosfery. Duńczycy celebrują święta z wyjątkową starannością, dbając o każdy szczegół, który wprowadza nastrój radości i spokoju.
Świąteczne odliczanie w duńskim stylu – julekalender i kalenderlys
Okres świąteczny w Danii zaczyna się już na początku grudnia, kiedy domy, ulice i sklepy ozdabiane są światełkami, gwiazdkami i girlandami. Jednym z najważniejszych symboli Adwentu jest kalenderlys – świeca adwentowa z numerami dni, którą zapala się każdego wieczoru, odliczając dni do Wigilii. Dla dzieci nieodzownym elementem jest kalendarz adwentowy julekalender pełen małych niespodzianek – czekoladek, zabawek lub drobiazgów.
Czy Duńczycy też oglądają Kevina?
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów przygotowań świątecznych są specjalne programy telewizyjne nadawane codziennie w grudniu. Są to krótkie odcinki seriali, które łączą w sobie elementy humoru, magii i świątecznego nastroju. Produkcje te cieszą się ogromną popularnością zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Najbardziej znane to:
- “Nissebanden” – przygody grupy skrzatów, które pomagają Świętemu Mikołajowi,
- “Tinka og Kongespillet” – historia elfki, która próbuje odnaleźć swoje miejsce w magicznym świecie,
- “Jul i Valhal” – serial dla młodzieży, w którym mity nordyckie splatają się z współczesnością.
Każdego roku duńskie stacje telewizyjne, takie jak DR i TV2, emitują nowe serie lub powtarzają klasyczne hity, a ich oglądanie często staje się rodzinnym rytuałem.
Inną popularną tradycją są julefrokoster, czyli bożonarodzeniowe lunche, organizowane w gronie rodziny, przyjaciół lub współpracowników. Podczas tych spotkań serwowane są klasyczne dania kuchni duńskiej, takie jak śledzie w różnych odsłonach, flæskesteg (pieczony boczek) czy leverpostej (pasztet wątrobowy).
Juleaften, czyli duńska wigilia
Najważniejszym dniem świąt jest Juleaften, czyli wigilia, obchodzona 24 grudnia. Tradycyjnie rodziny zbierają się wieczorem, by wspólnie zjeść uroczystą kolację. Na stole pojawiają się dania takie jak pieczona kaczka, gęś lub wieprzowina, a także dodatki w postaci czerwonej kapusty, karmelizowanych ziemniaków i sosów. Na deser serwuje się risalamande – pudding ryżowy z sosem wiśniowym, w którym ukryty jest migdał. Osoba, która go znajdzie, otrzymuje nagrodę – często w postaci marcepanowej świnki.
Po kolacji rodzina zbiera się wokół udekorowanej choinki, śpiewając kolędy i tańcząc w kółku. Dopiero potem przychodzi czas na otwieranie prezentów, które często zostawia Julemanden – duński odpowiednik Świętego Mikołaja.
Duńskie dekoracje i przysmaki
Jednym z wyjątkowych elementów duńskiego Bożego Narodzenia są julehjerter, czyli ręcznie robione serca, które wiesza się na choince. Popularne są również małe figurki nisserów – duńskich skrzatów, które według legend pomagają w przygotowaniach do świąt, ale mogą też psocić, jeśli nie dostaną miseczki ryżowego puddingu.
Ważnym aspektem świątecznych przygotowań jest także pieczenie ciastek, takich jak brunkager (korzenne ciasteczka), klejner (duńskie faworki) czy vaniljekranse (waniliowe ciastka maślane). Ich aromat unosi się w domach, wprowadzając świąteczny nastrój.
Duńskie tradycje noworoczne
Okres bożonarodzeniowy kończy się 31 grudnia, kiedy Duńczycy hucznie obchodzą Nowy Rok. Tradycyjnie o północy oglądają królewską przemowę, a następnie wznoszą toast szampanem i jedzą kransekage – charakterystyczne ciasto w kształcie pierścieni ułożonych w kształt choinki.
Boże Narodzenie w Danii to czas pełen ciepła, smaków i tradycji, które budują wyjątkową atmosferę świąt. Duńskie zwyczaje, takie jak wspólne śpiewanie kolęd, pieczenie ciastek czy dekorowanie domu, odzwierciedlają ducha hygge, czyniąc święta nie tylko pięknymi, ale także pełnymi bliskości i radości.
Duńskie słownictwo świąteczne
- (en) Jul – Boże Narodzenie
- (en) Juleaften – Wigilia
- (et) Juletræ – choinka
- (en) Julemand – Święty Mikołaj
- (en) Nisse – skrzat bożonarodzeniowy
- (en) Julegave – prezent świąteczny
- (et) Julelys – światełko świąteczne
- (en) Julepynt – dekoracja świąteczna
- (et) Julemarked – jarmark bożonarodzeniowy
- (en) Risalamande – pudding ryżowy z migdałami i sosem wiśniowym
- (en) Flæskesteg – pieczony boczek wieprzowy
- (en) Andesteg – pieczona kaczka
- (en) Brunkage – korzenne ciasteczko
- (en) Vaniljekrans – ciasteczko waniliowe
- (en) Gløgg – grzane wino
- (en) Æbleskive – mała naleśnikowa kulka podawane z cukrem pudrem i dżemem
- (en) Klejne – smażone na tłuszczu ciastko w kształcie skręconego węzełka (faworki)
- (en) Advent – Adwent
- (et) Kalenderlys – świeca adwentowa z numerami dni
- (en) Julekalender – kalendarz adwentowy
- (en) Julefrokost – bożonarodzeniowy lunch lub przyjęcie
- (et) Julehjerte – bożonarodzeniowe serce (ozdoba na choinkę)
- (en) Julesang – kolęda
- (et) Julekort – kartka świąteczna
Aby nauczyć się wymawiać i stosować powyższe słówka, zapraszamy na kursy duńskiego od podstaw. Nowe grupy startują już w lutym!
Glædelig jul! – Wesołych Świąt!
Źródła:
https://dania-ok.pl/dunskie-tradycje-swieta-bozego-narodzenia.html
https://juleliv.dk/jul-i-danmark/
https://juleri.dk/artikler/juletraditioner-i-danmark/
https://julidanmark.dk/
https://laerdansk.dk/saadan-fejrer-vi-jul-i-danmark/
https://viaskandynawia.pl/boze-narodzenie-w-danii/
https://www.visitdenmark.dk/danmark/oplevelser/jul